Meme kanseri tedavisi tamamlandıktan sonra hastalarda bir rahatlama ve tedavinin tamamlanması sevinçle karşılaşılır. Ancak daha sonra ameliyata, radyoterapiye veya kemoterapiye bağlı yan etkiler uzun süre görülebilir. Uzun vadeli ve geç etkiler hem fiziksel hem de duygusal değişiklikleri içerebilir.
Tedaviniz planlanmadan önce hekiminiz ile hem kısa dönem hem de uzun dönem gelişebilecek yan etkileri hekiminiz ile görüşmeniz gerekmektedir. Önlenebilir yan etkiler (hormon haplarına bağlı kemik erimesi) veya önlenemez yan etkiler (kardiyak hasar, kısırlık) tedavi öncesi açık ve net olarak görüşülmelidir.
Erken evre veya lenf nodlarına sıçramış meme kanserini tedavi etmek için yapılan memenin tamamını alma veya memenin tümörlü olan bölgesini çıkarma sonrasında meme zarar görebilir ve ameliyattan öncekinden farklı bir şekil veya boyuta sahip olabilir. Veya memenin ameliyat olan bölgesinin etrafındaki alan sertleşebilir.
Lenf bezleri ameliyatın bir parçası olarak çıkarıldıysa veya tedavi sırasında etkilendiyse, tedaviden yıllar sonra bile kolda, göğüs duvarında veya memede lenfödem oluşabilir. Bu, hayatta kalanlar için ömür boyu sürecek bir risktir.
Meme kanseri tedavisi tamamlanan ve normal hayatlarına dönen hastalar, tedavi sonrası 2-3 ay sürebilen kuru öksürük, nefes darlığı, göğüs ağrısı gelişebilir. Buna neden olan faktör, ışın tedavisi(radyoterapinin) akciğerlerde yarattığı fibröz adı verilen akciğerdeki sertleşme, şişme ve zarda kalınlaşmadır. Bu şikayetler zatüre benzeri olabilir ve sık sık antibiyotik kullanmaya rağmen geçmeyebilir. Bu durumlarda kortizon kullanmak gerekebilir. Çoğu insan tedavi ile tamamen iyileşir. Radyasyon tedavisinden sonra herhangi bir yeni semptom geliştirirseniz veya yan etkiler geçmiyorsa biran önce doktorunuzla konuşun.
Trastuzumab veya antrasiklin adı verilen belirli kemoterapi türlerini alan kişiler kalp problemleri riski altında olabilir.İlaçlar öncesinde mutlaka hekiminiz ile bu konuyu görüşmeniz gerekmektedir.
Kemoterapi ile tedavi edilen hastalarda ayrıca menopoz semptomları, yorgunluk, el ve ayak parmaklarında kalıcı uyuşma ve karıncalanma ve kilo alma gibi diğer uzun vadeli yan etkiler riski vardır.
Anastrozol, eksemestan veya letrozol gibi bir aromataz inhibitörü adı verilen anti-hormon alan kişiler, bu ilaçlara bağlı bir miktar kemik zayıflığına veya kemik kaybına neden olabileceğinden, tedavi sırasında periyodik olarak kemik yoğunluğu testi yaptırmalıdır. Bu konuda kesin öneri olmamakla beraber, yıllık kemik dansitometri yaptırabilir. Kendi kliniğimizde bu ilacı alacak hastalara 6 ay boyunda kalsiyum ve d vitamini takviyesi yapmaktayız.
Tamoksifen alan kişiler, bu ilaç rahim kanseri riskini biraz artırabileceğinden, her yıl pelvik muayene yaptırmalıdır ve düzenli olarak kadın doğum muyanesi yapmamalarında fayda vardır.
Ek olarak, erken evre veya lokal olarak ilerlemiş meme kanserinden iyileşen kişilerde tedaviden sonra devam edebilecek başka yan etkiler olabilir. Bununla birlikte, bunlar genellikle ilaçlar veya diğer seçeneklerle yönetilebilir.
Böyle durumlarda kendi başınıza bu şikayetleri aşmak yerine bir sağlık ekibinden tıbbi destek almanız faydalı olacaktır.
