Trastuzumab deruxtecan, piyasa ismi ile Enhertu isimli olan ilaç , topoizomeraz I inhibitörü inhibitörü olan deruxtecan ve ona bağlanmış olan bir monoklonal antikor trastuzumab’tan (Herceptin) oluşur. 2023 yılının ilk aylarında meme kanseri, mide ve özofagus kanserinin mide ile bağlantı kısmının adenokanserleri için onay almıştır ve kullanıma sunulmuştur Trastuzumab, Her-2’e bağlanır ve hücrelerin büyüme sinyallerini kesmeye çalışır. Bu sayede kanser hücrelerinin büyümesi engellenir. Trastuzumab’ın ucundaki el bombası diye tabir edebileceğimiz ek ilaç, derukstekan ise hücre içerisine girerek, DNA kopyalamasını bloke ederek, DNA hasarı ile hücreyi öldürmeye çalışır.
Amerika Birleşik Devletleri’nde Aralık 2019’da, Japonya’da Mart 2020’de, Avrupa Birliği’nde Ocak 2021’de kullanıma başlamıştır. Yakın gelecekte ise kanser tedavisinde kendisine sağlam yer edinecektir.
FDA tarafından izin verilen kullanımlar
Daha önce Her-2 tedavilerden birisini almış olan , ameliyat ile çıkartılamayan, cerrahiye uygun olmayan veya metastatik HER2-pozitif meme kanserli hastalarda kullanılır.
Veya neoadjuvan veya adjuvan ortamda daha önce bir anti-HER2 bazlı rejim almış ve tedavi sırasında veya tamamlanmasından sonraki altı ay içinde hastalık nüksü geliştirmiş olan hastalarda kullanılır.
Ameliyata uygun olmayan veya metastatik HER2-düşük (IHC 1+ veya IHC 2+/ISH-) meme kanserli yetişkin hastalar, metastatik ortamda daha önce kemoterapi almış veya adjuvan kemoterapinin tamamlanmasından sonraki 6 ay içinde veya sırasında hastalık nüksü geliştirmiş hastalarda onaylanmıştır.
HER2 mutasyonlarına sahip, FDA onaylı bir testle saptanan ve önceden sistemik tedavi almış, rezeke edilemeyen veya metastatik küçük hücreli dışı akciğer kanseri (KHDAK) olan yetişkin hastalar. Bu onay, tedavi yanıtının olması ve yanıt süresine dayalı olarak hızlandırılmış onay kapsamında onaylanmıştır. Bu endikasyon için devam eden onay, doğrulayıcı bir çalışmada klinik yararın doğrulanması ve tanımlanmasına bağlı ilerde yeniden düzenlenebilir.
Lokal olarak ilerlemiş veya metastatik HER2-pozitif gastrik veya gastroözofageal bileşke adenokarsinomu olan ve daha önce bir trastuzumab bazlı rejim almış yetişkin hastalar.
Yan etkiler ve reçete uyarıları
En sık görülen yan etkiler mide bulantısı, yorgunluk, kusma, alopesi (saç dökülmesi), kabızlık, iştah azalması, anemi (kandaki hemoglobin referans aralığının altındadır), azalmış nötrofil sayısıdır. İshal, beyaz kan hücresi azalması, öksürük ve azalmış trombosit sayısı görülebilir. En korkulan yan etkisi ise bleomisin gibi interstisyel akciğer hastalığı ve immunoterapiler gibi pnömonitdir.