Meme kanseri, memedeki sağlıklı ve normal birleşenlerin (hücrelerin), kontrolsüz bir şekilde büyümesi, çoğalması ve en sonunda kontrolümüz dışında oluşmuş olan bir farklı yapı olan tümör oluşturmasıdır. Meme kanseri en sık olarak, sütlerin dışarı akmasını sağlayan süt kanalları boyunca ortaya çıkar. Kadınlarda en sık görülen kanser türüdür. Bazen erkekleri de etkileyebilmektedir.
Meme dokusu yağdan, süt kanallarından, bu kanalların etrafında olan destek bağ dokusundan oluşur. Memenin en dışında koyu renkli meme başı bulunmaktadır. Sağlıklı memelerde genellikle biri diğerinden küçük olabilir. Adet dönemlerine göre iki memenin his yapısı farklı olabilir. Kadınlarda adet kanamalarından hemen önce memeler sert, gergin, meme başında hassasiyet olabilir. Hormonal durumun yarattığı bu durum her ay tekrarlamaktadır. Adet(mens) kanamalarından önce meme dokusunun gerilmesine bağlı bir şişlik hissedilebilir ve adet sonrasında bu şişlik ortadan kaybolabilir. Memenin tamamında görülen şişlik, gerginlik meme kanserinden ziyade hormonal durumlar ile açıklabilir. Ancak bir meme uzmanına görülmekte her zaman fayda bulunmaktadır.
Hamilelik sırasında da memede bir takım değişiklikler olabilir. Doğuma hazırlık olarak adlandırılan bu dönemde, memelerin büyüdüğü, sarktığı, daha hassas olduğu hissedilir. Bu dönemde yağlı olan memenin süt salgılamaya hazırlanmak için, salgısal özellikler kazanmaktadır.
Meme kanseri en sık memenin süt kanallarınında başlar. Aslında memenin süt kanallarının etrafındaki epitel hücrelerinde başlar. Meme kanserlerinin yaklaşık %85 ini oluşturan invaziv duktal meme kanseridir.
Daha az sıklıkta ise invaziv lobüler meme kanseri görülmektedir. Bu, kanserin meme lobüllerinde başladığı ve lobüllerin dışına çevredeki meme dokusuna yayıldığı anlamına gelir. Daha nadir görülen başka meme kanseri türleri de vardır. Bunun anlamı, süt bölgelerinde kanserin başladığı ve bulundukları dokuda tümörün tahribat yarattığı anlamına gelmektedir.
Memede nadir görülen farklı kanser türleri olabilmektedir. Genel bilgi olarak bunlar lenfoma, sarkom, nöroendokrin karsinom gibi olabilmektedir.
Vücudumuzda neredeyse tamamında olan damar benzeri bir kanalizasyon sistemi bulunmaktadır. Kan damarlarından dışarı çıkan sıvıları, lenf bezi düğümlerine-istasyonlara taşıyan damar benzeri bir sistemdir. Toplumda en yaygın bilinenler boğazdaki bademcikler bir lenf düğümüdür. Memenin de atıklarını toplayan kanalizasyon sistemi çoğunlukla koltuk altlarına doğru akmaktadır. Buna biz aksiller (koltuk altı) lenf nodları diyoruz. Çoğunlukla meme dokusunda büyüyen tümör, koltuk altı lenf nodlarına doğru ilerler. Buralara sıçrayan meme kanseri metastaz yapmış DEĞİLDİR.
Bir sınıflandırmaya göre bunlar lokal ileri meme kanseri denilmektedir. 100 hastadan 70-90 arasında olanlar tümörün karakterine göre başarı ile tedavi edilebilmektedir. Bunun yanı sıra memenin etrafında, göğüs kafesinin ortasından yukarı doğru uzanan bir lenf düğümleri zinciri vardır. Buna “iç mamarian-internal mamarian lenf nodları” denilmektedir.
Meme kanseri için bilinen en güçlü risk faktörü kalıtımsal-risk olan genetik sorunlardır. BRCA-1 ile BRCA-2 genlerini taşıyan ailelerde kadınların neredeyse yarısı meme kanseri olmaktadır. Ancak bu insanları korkutmamalıdır. Çünkü bütün meme kanserinin sadece %10’u genetik faktörler ile ilişkilidir.
Ailevi meme kanseri riskini arttıran aile öyküsü özellikleri şunlardır;
1. 2 veya daha fazla aile üyesinde meme ve yumurtalık kanseri olması
2. Ailede elli yaş ve altındaki bireylerden birisinin meme kanseri tanısı alması
3. Yumurtalık ile birlikte meme kanserine sahip akrabanın bulunması
4. Erkek yakın aile üyelerinde meme kanseri olması
5. ataksi telenjektazili denilen hastalığa sahip akraba yada Yahudilerde olan Ashkenazi ırkında olmasıdır.
Tekrar belirtmeliyiz ki bunlar meme kanserinin sadece %10’luk bir kısmını oluşturmaktadır.
Memede ele gelen sertlik, yumru çoğu zaman meme kanserinin belirtileri olmakla beraber ileriki dönemlerde meme yapısında bozulma, katlanma, deride kızarıklık akıntı olabilmektedir.
Şikayetler;
Göğüste veya koltuk altınızda yeni gelişmiş yumru, ele gelen nodül-kitle
Boyutunda, şeklinde, hissinde değişiklik
Çukurlaşma, kırmızı renkli kızarıklık
Gebelik olmayan kadınlarda meme başından sıvı gelmesi
Meme başının yerinde, yapısında değişiklik olması
Bu semptomların olması sizi meme kanseri yapmaz. Ya da bu semptomlar bütün meme kanserinde olmayıp meme kanseri tanısı koymaz yada dışlamaz. Türkiye’deki kanser tarama merkezleri, meme polikliniklerine başvurunuz ve hekim muayenesi olunuz.
Evrelere göre yaşam
Meme kanserinde 4 evre bulunmaktadır. Evre 1, 2 ve 3 metastatik olmayan yani koltuk altı dışına sıçramayan evreler olup, doğru cerrahi ve onkolojik tedaviler ile 5 yıllık yaşam şansı %70 ile 98 arasında izlenebilmektedir.
Evre 4 koltuk altı dışında başka organlara da sıçradığı anlamına gelmektedir. Burada tedavilerin tamamı yaşam süresini uzatmak ve yaşam kalitesini arttırmak için uygulanmaktadır. Kür elde edilmesi zor olmakla beraber, bazı hastalarda şifa sağlanabilmektedir.
Meme kanseri tedavisi
Detaylar için
